Poniedziałek Wielkanocny, czyli lany
Istnieje zarówno chrześcijańska jak i pogańska interpretacja zwyczaju śmigusa. Przed chrystianizacją Polski kultywowano na wsi tradycję pryskania kobiet wodą, symbolicznego oczyszczenia z okazji nadejścia wiosny. Zgodnie z inną legendą Śmigus Dyngus przypomina o chrzcie Mieszka I, który odbył się w Poniedziałek Wielkanocny roku 966. W polskiej tradycji kontakt z wodą ma wzmóc siły witalne oraz płodność.
Wiele ciekawych obrzędów wielkanocnych wywodzi się z Małopolski. Część z nich przetrwała do dziś, choć niestety coraz częściej odchodzą w zapomnienie.
W niektórych rejonach południowej Małopolski rozpalano nocą, z niedzieli na poniedziałek, na wzgórzach duże ogniska. Z każdego domu wychodzili gospodarze i ich dzieci z wodą święconą, z krzyżykami zrobionymi z palmy, leszczyny, kłokoczki, szakłaku, kwiatków, wstążeczek i kropiąc wodą swe pola „krzyżykowali” własne zagony. Krzyżyki przybijano też nad drzwiami i okienkami
chałup. Wielkanocny Poniedziałek był także dniem robienia figli i psot sąsiadom i pannom na wydaniu.
Dawny, polski zwyczaj ludowy obchodzony w Poniedziałek Wielkanocny, który współcześnie zachował się jedynie w podkrakowskich wsiach, to przebieranie się mężczyzn za Siudą Babę, czyli usmoloną kobietę w podartym ubraniu. Siuda Baba chodzi od domu do domu w towarzystwie Cygana i kilku krakowiaków, zbierając datki i szukając młodych panien by wysmarować je sadzą. Nagabują też przechodniów, czerniąc im twarze sadzą czy oblewając wodą z sikawki. Tradycja Siudej Baby nawiązuje do wiosennych słowiańskich obrzędów wypędzania zimy.
Wielkanoc w Krakowie to także dwa dawne i niezwykle popularne odpusty, Emaus u Norbertanek na Zwierzyńcu oraz Rękawka u św. Benedykta w Podgórzu. Nazwa odpustu Emaus wywodzi się od wspomnianej w Ewangelii wg św. Łukasza wsi, do której wędrowali uczniowie Jezusa. Odpusty te odprawiane odpowiednio w Poniedziałek i Wtorek Wielkanocny, połączone są do dziś z wielkimi festynami ludowymi.
Wielkanoc po europejsku
Choć Wielkanoc obchodzona jest na całym świecie, to jednak w każdym kraju, utrwaliły się inne zwyczaje i obrzędy wielkanocne. Różnice w świętowaniu i tradycjach związanych z Wielkanocą można znaleźć także pomiędzy krajami Unii Europejskiej, a nawet poszczególnymi regionami naszego kraju.
W Wielkiej Brytanii zamiast jajek przygotowuje się słodkości, bo dla Brytyjczyków to okazja by wolny, świąteczny czas spędzać na słodko. Najbardziej popularnym łakociem w okresie Wielkanocy jest Hot Cross Buns, angielska odmiana drożdżówki z marmoladą. Tego szczególnego wypieku z lukrowanym krzyżem, który przypomina o ofierze Chrystusa, nie może zabraknąć na angielskim wielkopiątkowym śniadaniu.